//-->

MURATHOCA15' İN YERİ

TEKE YORESI


 
Teke

 

Bu tür adını, Teke yöresi olarak bilinen bölgeden almaktadır. Bölgenin adı, Teke beyliğinden gelmektedir. 1277 yılında Karamanoğlu Mehmet Bey'in izniyle, Teke Paşa bir beylik kurmuş ve bu beyliğe kendi adını vermiştir.

 

Teke yöresini kapsayan yerler şunlardır; Burdur'un tamamı, Fethiye, Ortaca (Muğla), Acıpayam, Kızılhisar, Honaz (Denizli), Dinar Başmakçı (Afyon), Yalvaç, Şark-i Karaağaç (İsparta), Cevizli, Akseki, Manavgat, Alanya (Antalya).

Türe adını veren "Teke Zortlaması" deyimi ise şuradan gelmektedir: Yörede çok yaygın olarak beslenen keçinin erkeğine teke denmektedir. Bu hayvanların özellikle eşleşme zamanında yaptığı sıçramalar ve hareketler bu türün oyunlarına yansımıştır. Ancak bazı araştırmacılar bu adın, yörenin adından da geldiğini sanmaktadırlar.“zortlama, çalım satma, kabadayılık yapma, ansızın sıçrama ve zıplama anlamlarına geldiğine göre Teke zortlatmasının Teke yöresi delikanlılarının, yiğitçe, gösterişli bir şekilde sıçrama figürleriyle süsleyerek oynadıkları bir oyun olduğu anlaşılmaktadır. Teke zortlatması gayet canlı ve çabuk hareketli bir oyun olup 4 vuruşlu 9 süreli ezgilerle oynanır. Halil Bedii Yötenken “Derleme Notları 1” adlı kitabında Korkuteli’nde zortlama için, tingildeme, tek ayak üstünde sekme, bir ayak üstünde oynar gibi sekerek tüymedir denildiğini söyler. Teke zortlatması ile Teke zortlaması aynı tür oyuna değişik yorumlarla konulmuş adlardır.

 

Türün en belirgin öğeleri usûl, bağlamadaki çalış tavrı ve oyunlara eşlik olarak okunmasıdır.

 

9/8'lik usûlün Geleneksel Türk Sanat Müziği'nde Aksak ve Raks Aksağı olarak bilinen şeklinin 9/16'lık türevi teke zortlatmasının en belirgin unsurudur. Muzaffer Sarısözen Teke Yöresinde özellikle Isparta çevresinde kullanılan 9/16'lık usûle "Gakgili havası" dendiğini belirtmiştir. Hamit Çine de, köy kadınlarının, tepsi, tencere kapağı, leğen çalarak teke oyunlarını oynamasına "Dımıdan" dendiğini söylemektedir.


Bugün 6 ziyaretçi (7 klik) kişi burdaydı!


Copyright © 2009 Desing By Hayrican DAĞTEKİN

Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol